Özel hastaneler, Hususi Hastaneler Kanununda, Özel Hastaneler Tüzüğünde ve Özel Hastaneler Yönetmeliğinde yer alan hükümlere göre kurulurlar ve hizmet verirler. Özel hastanelerin kuruluşu, HMK m.7’de düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca, özel hastane işleticisi tek bir gerçek kişi veya bir adi ortaklık, dernek vakıf olabileceği gibi, Ticaret Kanununda öngörülen bir şirket de olabilir. Bireyler sağlık hizmetlerini kamu hastaneleri dışında özel hastanelerden de alabilmekte ve bunun için özel hastanelerle aralarında sözleşmesel ilişki kurulmaktadır. Hastane ile tıbbi tedavi veya tıbbi yardım almak amacıyla hastaneye başvuran hasta arasında yapılan sözleşmenin çeşitli görünüm tarzları olabilir. Özel hastane ile hasta arasında, sorumluluğa dayanak teşkil eden doktrinde hastaneye kabul sözleşmesi adı verilen karma nitelikte bir sözleşme vardır. Hastaneye kabul sözleşmesi özel hastanelerin üstlendikleri yükümlülüklere göre farklı şekilde kurulabilirler.
Tam hastaneye kabul sözleşmesinde hastanın tek muhatabı hastane işleticisidir; hastanın sözleşme ilişkisi nedeniyle hekime başvurması mümkün değildir. Bu sözleşme uyarınca hastane işleticisi; hastanın teşhis ve tedavi için gerekli tıbbi müdahalelerin yapılması yanında, hastanede bakım için gerekli tıbbi organizasyonu sağlamak ve konaklama, yeme içme, yatak, ısıtma, aydınlatma, servis, dezenfeksiyon vb. tüm bakım hizmetlerini karşılamakla yükümlüdür. Bu sözleşme, bünyesinde hekimlik hizmeti nedeniyle vekalet, eşyalı oda kullandırma dolayısıyla kira, tıbbi malzemenin temini sebebiyle satım, bakım hizmetinin verilmesi nedeniyle iş görme sözleşmelerinin karışımı olan karma nitelikte bir sözleşmedir. Tam hastaneye kabul sözleşmesinde özel hastanenin asli yükümlülüğü tıbbi tedavi olmakla birlikte, birçok yan yükümlülüğü mevcut olup hastane bu yükümlülüklerini yerine getirirken yapacağı organizasyonu, üçüncü kişilerin maruz kalabileceği zarar riskini en aza indirgeyerek sağlamak zorundadır. Diğer bir ihtimalde ise, hasta teşhis ve tedavi için bir hekimle anlaşıp, yeme içme, konaklama ve bakım hizmetleri için hastaneyle sözleşme yapabilir. Bu durumda, hastane ve hekimin hastaya karşı yükümlülükleri birbirinden farklıdır. Buna öğretide, kısmi (bölünmüş) hastaneye kabul sözleşmesi denir. Bu ihtimalde, hastanenin teşhis ve tedavi yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Bu sözleşmelerin tamamında görünen ortak özellik, hastane bakımında vekalet, kira, satım ve iş görme sözleşmelerinin karışımı olan bir karma sözleşmenin varlığıdır. Bu durumda, hastanenin sözleşmeden doğan ana yükümlülüğü hastayı teşhis ve tedavi etmektir. Teşhis ve tedavide hastaya yapılan tüm müdahaleler tıbbi müdahale olmalıdır.
Tıbbi müdahale her ne kadar kişinin sağlığını koruma ya da kişiyi sağlığına kavuşturma amacını taşıyorsa da özünde kişinin vücut bütünlüğüne yönelik eylemleri içerir. Tıbbi müdahaleyi hukuka uygun kılan en temel şart aydınlatma yükümlülüğüdür. Tıbbi müdahale yapılırken hastanın aydınlatılmasının amacı, hekim tarafından verilecek bilgilerle hastanın, uygulanması düşünülen tıbbi müdahale üzerinde serbestçe karar verebilecek bir duruma getirilmesidir.
Sadakat yükümlülüğü hasta ile hastane işleticisi arasındaki ilişkinin temelinde güven unsurunun bulunmasının tabii bir sonucudur. Özen yükümlülüğü ise, teşhis ve tedavide, tıbbi müdahale teşkil eden eylemlerde, gerekli tedbirlerin alınması, tıbbi yöntemlerin takip edilmesinde hastanenin özenli davranması yönünde bir davranış yükümlülüğüdür.
Hastane işleticisinin bir diğer hukuki sorumluluğu ise tıbbi müdahale için hastanın yatırılmasından taburcusuna kadarki hastanın yatırılması, yedirilip içirilmesi gibi sağlanması gerekli bütün hastane hizmetlerini kapsayan bakım yükümlülüğüdür.
—
Daha fazla bilgi ve sorularınız için:
Av. Ebru ÖZDURAN ([email protected])
tr.hansu.av.tr | +90 216 464 12 12
© Hansu Avukatlık Ortaklığı
Hansu Avukatlık Ortaklığı, yerli ve uluslararası müvekkillerine özellikle gayrimenkul, şirketler, vergi, enerji ve fikri mülkiyet hukuku alanında hizmet veren bir avukatlık ortaklığıdır. Bu makale Türkiye’de hukuk alanındaki gelişmeleri paylaşmak amacıyla hazırlanmıştır. Hukuki bir görüş veya yönlendirme olarak düşünülmemelidir. Özel sorular ve sorunlar bakımından hukuki danışman görüşü alınmalıdır.